Istnieje na świecie kilku kultowych producentów, których niemal całe portfolio produktowe opiera się na jednym pomyśle. Koziki Opinel to obok szwajcarskich scyzoryków jedne z najbardziej rozpoznawalnych noży na świecie. Jako że od niedawna goszczą także w ofercie combat, przygotowaliśmy w ramach „hołdu” krótką historię tej marki. Zachęcamy do lektury.
Historia marki Opinel
Dawno, dawno temu, konkretnie na początku XIX wieku, we francuskich Alpach w rejonie Sabaudii żył sobie komiwojażer Victor-Amédée Opinel. Podczas swoich licznych podróży nauczył się miedzy innymi kucia gwoździ. Uzbrojony w tą przydatną umiejętność, założył warsztat kowalski we wsi Gevoudaz, nieopodal Albiez-le-Vieux w gminie Saint-Jean-de-Maurienne. Tam pracował ze swoim synem Danielem, który przejął biznes po śmierci ojca.
Daniel zasłynął jako wytwórca pierwszorzędnych sierpaków, kos, sierpów itp. Chłopi ciągnęli do niego z całej okolicy, chcąc wejść w posiadanie jego wyrobów. Wiódł sobie spokojne życie, aż w 1872 roku został ojcem małego Josepha. Wprawdzie na przestrzeni kolejnych 13 lat jego gromadka rozrosła się do sześciorga pociech, jednak to pierworodny był najistotniejszy z punktu widzenia historii.
1890 — narodziny legendy
Joseph kontynuował rodzinną tradycję i pracował jako kowal w warsztacie. Jego ciekawość świata i nowych technologii powodowała konflikty z ojcem, który był tradycjonalistą. 18-letni Joseph miał smykałkę do innowacji, dzięki czemu zbudował sobie aparat i został okolicznym fotografem weselno-okazjonalnym. Szukając w wolnym czasie zastosowania dla współczesnych w owym czasie technik przemysłowych, wpadł na pomysł stworzenia składanego, kieszonkowego noża. Po wielu godzinach spędzonych nad dopracowaniem szczegółów, kształtu i mechanizmu otrzymał gotowy produkt. Panie i Panowie — tak powstał pierwszy nóż Opinel.
Na tym jednak nie koniec, ponieważ siedem lat później oferta Josepha składała się z dwunastu modeli różniących się rozmiarem — od małego nr 1 z kółkiem pozwalającym przyczepić go do łańcuszka kieszonkowego zegarka, po nr 12 z 12-centymetrową głownią. Noże cieszyły się wielkim powodzeniem, co skłoniło Josepha Opinela do porzucenia rodzinnego warsztatu i założenia fabryki w pobliskim Pont de Gevoudaz w 1901 roku.
Zakład został wyposażony w linię produkcyjną z maszynami pozwalającymi wytwarzać rękojeści znacznie szybciej. Dzięki turbinie wodnej jako pierwszy w wiosce miał elektryczność. Z czasem zamontował lampy oświetlające drogę między jego domem (również zelektryfikowanym) a fabryką. Jedna z leciwych mieszkanek wioski dziwiła się, jakim cudem udaje mu się dostarczać olej do lamp tak cienkimi przewodami.
Nadszedł szalony wiek XX
Zgodnie z rozkazem króla Karola IX z 1565 roku, każdy nożownik (czyli producent noży) miał oznaczać swój produkt symbolem potwierdzającym oryginalność produktu. Podążając za tą tradycją, w 1909 roku Joseph stworzył logo dla swoich noży, przedstawiające ukoronowaną dłoń z trzema wystawionymi palcami. Było to nawiązanie do relikwii trzech palców Jana Chrzciciela w lokalnej katedrze oraz czasów, gdy Sabaudia była księstwem. Od tego momentu każdy nóż Opinel był opatrzony tym symbolem oraz nazwą marki.
Dwa lata później Joseph wziął udział w międzynarodowej wystawie alpejskiej w Turynie. Na tę okazję przygotował witrynę wystawową z rzeźbionego drewna, w której umieścił swoich „dwunastu apostołów” wraz z nożami kuchennymi, brzytwami, nożyczkami, korkociągami i całą masą innych akcesoriów. Kolekcja zrobiła na sędziach tak wielkie wrażenie, że przyznali mu złoty medal. Witryna wraz z nadanym wtedy certyfikatem do dziś jest pieczołowicie przechowywana w firmowym archiwum.
Nastał rok 1915, kiedy założyciel marki Opinel dojrzał do decyzji o przeprowadzce — wioska na odludziu nie służyła rozwojowi biznesu. Nie zważając na trwającą wojnę, wybrał się na objazd okolicy, szukając nowej lokalizacji dla swojej fabryki. Wybór padł na starą garbarnię z własnym stopniem wodnym na obrzeżach Chambéry w gminie Cognin. Wprawdzie zabudowania były dość leciwe, jednak znajdowały się blisko stacji kolejowej, co stanowiło nieoceniony atut. Z pomocą zwierząt jucznych przeniesiono wyposażenie fabryki z Gevoudaz do Saint-Jean-de-Maurienne, a stamtąd pociągiem do Chambéry. Po kilku miesiącach prac renowacyjnych Joseph Opinel, wraz z synami Marcelem i Léonem, rozpoczął w 1917 roku dalszy rozwój swojej marki.
Opinel — zahartowani w ogniu
Trociny i odpady z obróbki drewna zawsze służyły jako materiał opałowy do ogrzewania zakładów produkcyjnych. Jest to powszechna praktyka także dziś, pozwalająca zaoszczędzić znaczne ilości komercyjnego surowca rocznie. Niestety, z ogniem trzeba uważać o czym boleśnie przekonała się rodzina Opinelów. Źle zagaszone palenisko doprowadziło w styczniu 1926 roku do pożaru, który strawił cały zakład. Zamiast załamać ręce, przedsiębiorczy nożownicy wykorzystali tę tragedię jako okazję do budowy nowoczesnego zakładu produkcyjnego. Nowa fabryka ruszyła już rok później.
Przy tej okazji warto zaznaczyć, że rodzina Opinelów ma solidne podstawy, by nienawidzić daty 29 stycznia. W roku 1926 — pożar fabryki, 1960 — śmierć Josepha w wieku 88 lat, 1990 — śmierć jego syna, Marcela.
Od tego momentu sprawy nabrały większego tempa. W roku 1935 wycofano z oferty modele 1 i 11, gdyż cieszyły się najmniejszą popularnością. 15 lat później do rodzinnego biznesu dołączył najstarszy syn Marcela — 23-letni Maurice, który przez pierwsze kilka lat asystował wujowi Léonowi w dziale marketingu i administracji. Marcel z kolei bardzo wdał się w ojca, szczególnie w kwestii zamiłowania do nowości, w związku z czym zajął się kwestiami produkcyjnymi. W tym czasie fabryka zatrudniała ponad pięćdziesiąt osób.
Blokada Virobloc
Kolejnym przełomem dla marki Opinel było wynalezienie przez Marcela blokady Virobloc. Dzięki niej noże nie groziły już samoczynnym złożeniem przy pracy, co znacznie podniosło bezpieczeństwo ich użytkowania. Sposób działania blokady opierał się na umieszczonym przy osi obrotu noża naciętym pierścieniu, który należało lekko przekręcić by zablokował ostrze w pozycji otwartej. Dopiero 45 lat później nastąpiła ewolucja tego rozwiązania. W jej wyniku nóż można było zablokować także w pozycji zamkniętej.
Dalszy rozwój marki Opinel
Na początku lat ’70 fabryka w Chambéry zaczęła był nieco przyciasna na potrzeby firmy. Podjęto decyzję budowy nowego, większego zakładu kilka kilometrów dalej, w miejscu zwanym La Revériaz. Pierwotnie miał służyć głównie do obróbki drewna, magazynowania i pakowania, jednak w roku 2003 stał się głównym sercem produkcji i dowodzenia firmy Opinel.
Pozostając jednak w latach ’70, wtedy właśnie powstała limitowana seria noża nr 13 z olbrzymim ostrzem długości 22 cm. Wprawdzie przeznaczony był głównie jako element ekspozycji sklepowych, jednak zainteresowanie było tak duże, że sprzedawcy domagali się wprowadzenia go do masowej produkcji.
Na przestrzeni lat noże składane Opinel stały się popularnym elementem codziennego wyposażenia, tkwiąc w kiszeniach kolejnych pokoleń. W 1985 roku, za sprawą Muzeum Wiktorii i Alberta w Londynie, zostały włączone w poczet stu najlepiej zaprojektowanych przedmiotów świata, zajmując to zaszczytne miejsce obok m.in. Porsche 911 czy zegarków Rolex. W 1989 Opinel trafił do słownika Larousse.
Nieustanne nowości
W 1998 roku Maurice przekazał dowodzenie firmą swojemu synowi, Denisowi, który pracował w firmie od 15 lat. W 2006 Opinel poniekąd wrócił do korzeni i ponownie wprowadził do oferty noże kuchenne. W 2010 wydano książkę kucharską zawierającą przepisy z dwudziestu pięciu lokali z rejonu Sabaudii nagrodzonych gwiazdkami Michelin. 2012 rok przyniósł pierwszy model noża z polimerową rękojeścią, zaś rok później otwarto muzeum Opinel w miejscu warsztatu brata Josepha, Jeana.
Rok 2016 był dwojaki — z jednej strony założono oddział firmy w USA, z drugiej zmarł wnuk Josepha, Maurice. Rok później otwarto pierwszy sklep firmowy Opinel w miasteczku Annecy. W 2019 do oferty dołączyły kute noże kuchenne. Natomiast rok 2020… cóż, jak łatwo policzyć jest to 130 rocznica istnienia marki Opinel. W ciekawych czasach wypadła, ale raczej nie zaszkodzi to ich dalszemu istnieniu.
Jaki nóż Opinel wybrać?
Przy tylu modelach do wyboru możesz mieć problem z podjęciem decyzji, który Opinel będzie dla Ciebie idealny. Pod kątem popularności na podium można znaleźć przede wszystkim nóż składany Opinel No.8 o ostrzu długości 8,5cm. Dla większości użytkowników jest to optymalny i najbardziej uniwersalny rozmiar. Tuż za nim wśród najchętniej wybieranych są Opinel numer 10 oraz Opinel 12, mające odpowiednio 10 i 12 cm głowni.
Z kolei dla osób szukających czegoś bardziej w stylu breloka do kluczy odpowiednie będą modele 2 lub 3. Natomiast dla dzieci przygotowano kolorowe nożyki z serii „My first Opinel” o zaokrąglonym ostrzu. Grzybiarzom za to najbardziej przypadnie do gustu Opinel No.8 do grzybów z sierpowatym ostrzem i pędzelkiem.
Carbone czy inox?
Przy zetknięciu z nożami Opinel na pewno zwrócisz uwagę na dopiski carbone lub inox przy nazwach. Określenia te odnoszą się do rodzaju stali, z której wykonano ostrze. Carbone to stal węglowa XC90, zapewniająca długie trzymanie ostrości i łatwe ostrzenie, jednak kosztem podatności na rdzewienie. Z kolei Inox to stal nierdzewna Sandvik 12C27M o nieco gorszych parametrach w kwestii ostrości i łatwości ostrzenia, ale przynajmniej nie trzeba martwić się rdzą.
Po lekturze tego wpisu łatwiej dokonasz wyboru, który Opinel spełni Twoje oczekiwania. A później, wyjmując go w towarzystwie, możesz uraczyć zebranych ciekawą historią tej marki. To parktyczne narzędzia na co dzień i od święta, a przy tym niedrogie. Warto współtworzyć jego legendę i dołączyć do grona zadowolonych użytkowników.
Sprawdź noże składane Opinel w combat
Skorzystaj z szybkich rat Inbank.
Tadeusz Jakliński
Niestrudzony poszukiwacz przedstawicieli gatunku "Dobre i tanie". Entuzjasta praktycznych gadżetów, knifemakingu, turystyki samochodowej, rockowego darcia paszczy i poznawania interesujących ludzi. Bezczelny, bezkompromisowy, bezpardonowy, bez względu na okoliczności. Ot, Tadzio.