Najlepsza lornetka do podziwiania cudów natury. Jaki model wybrać?

Lornetka to wierny towarzysz podróżników, odkrywców i pasjonatów przyrody. Podczas wędrówek pozwala podziwiać odległe krajobrazy, zabytki i zwierzęta z zupełnie nowej perspektywy. Dzięki lornetce pozornie niedostępne obszary, odległe szczyty górskie czy też detale architektury stają dostępne praktycznie na wyciągnięcie ręki. Jednak przed wyborem najlepszego modelu warto zapoznać się z podstawowymi informacjami.

1. Jak wybrać lornetkę?
2. Co to jest lornetka?
3. Pryzmat Porro czy dachowy?
4. Parametry lornetki. Co jest najważniejsze?
5. Jaką lornetkę kupić?

Jak wybrać lornetkę?

Na początku trzeba zacząć od odpowiedzi na pytanie do czego potrzebujemy lornetki. Jedna sprawdzi się przy podglądaniu przyrody, inna do śledzenia gwiazd a zupełnie inny model będzie potrzebny przy nawigacji morskiej lub do rozpoznania granicy podczas służby. Jest jednak jedna uniwersalna zasada. Podczas przemieszczania się pieszo sprawdzą się lornetki lżejsze, o mniejszym powiększeniu. Natomiast gdy ważne jest duże powiększenie warto sięgnąć po potężniejsze instrumenty optyczne, które wprawdzie mają duże gabaryty i masę, to jednak pozwolą bez przeszkód kontemplować nawet najmniejsze kratery na Księżycu.

Kolejnym krokiem powinien być wybór konkretnego modelu wraz z wyposażeniem dodatkowym. Przeglądając oferty, można natrafić na lornetki o zmiennym powiększeniu lub z wbudowanym wyświetlaczem prezentującym aktualną lokalizację. Co więcej można zaopatrzyć się w specjalistyczne wyposażenie, takie jak statyw, adapter do aparatu fotograficznego lub smartfonu do robienia zdjęć.

Przeglądając promocje, warto zacząć od analizy jakości wykonania elementów optycznych. Soczewki i pryzmaty będą stanowić serce lornetki i zadecydują czy stanie się ona niezastąpionym kompanem podczas naszych aktywności, czy też będzie bezużyteczna. Dodatkowo wybrany model powinien być starannie wykonany mechanicznie, a producent ma zapewnić przynajmniej podstawową odporność na oddziaływanie warunków zewnętrznych.

Znając podstawowe wymagania da się określić ile może kosztować lornetka, która sprawdzi się podczas zaplanowanych aktywności. Rozpiętość cenowa w zależności od producenta i wybranego modelu może być ogromna. Jednak wydając kilkaset złotych można kupić dobrą, uniwersalną lornetkę o naprawdę przyzwoitych parametrach optycznych.

Co to jest lornetka?

Historycznie lornetka bądź lorneta to przyrząd optyczny złożony z dwóch lunet sprzężonych równolegle. Dzięki swojej konstrukcji umożliwia obuoczne oglądanie odległych obiektów. W porównaniu z lunetą lub monokularem uzyskiwany obraz jest jaśniejszy i o wyższej rozdzielczości. Rozstawienie obu lunet powoduje również, że przedmiot obserwacji wydaje się być bardziej plastyczny, zawdzięczamy to efektowi stereoskopowemu (czyli postrzegania wzrokowego pozwalającego lepiej określić wymiary, głębię oraz odległość od oglądanego obiektu.

Każda lornetka zbudowana jest z kilku podstawowych części składowych. Są to okulary, obiektywy i pryzmaty zamknięte w obudowie. W zależności od zastosowanych komponentów optycznych poszczególne modele różnią się parametrami tego co widzimy (powiększeniem, głębią ostrości, transmisją światła czy też kontrastem i nasyceniem barw).

Historycznie najstarsza jest tzw. lorneta prosta, czyli lorneta Galileusza. To przyrząd, w którym rozstaw obiektywów jest dopasowany do rozstawu oczu obserwatora. Zastosowane układ obiektywów i okularów pozwala jednak tylko na niewielkie powiększenia. Taką konstrukcję mają popularne lornetki teatralne.

Szukając wymarzonej lornetki, praktycznie zawsze wybierzemy konstrukcję pryzmatyczną. Jest to konstrukcja bazująca na założeniu, ze rozstaw obiektywów jest większy niż rozstaw oczu użytkownika. Za zgranie obiektywów i okularów odpowiadają pryzmaty umieszczone w korpusie. Takie rozwiązanie prócz zmniejszenia rozstawu okularów pozwala na odwrócenie obrazu. To właśnie dlatego w obiektywach można zastosować bardziej rozbudowane układy optyczne, które zapewnią lepszą transmisję światła, ostrość obrazu, nasycenie barw i większe powiększenie. Dzięki zawiasowi w centralnej części korpusu lornetki pryzmatyczne można idealnie dopasować do rozstawu oczu użytkownika.

Najrzadziej spotykane są lornety peryskopowe bądź nożycowe. To specjalistyczne przyrządy zbudowane z dwóch peryskopów umieszczonych na wspólnej podstawie. Pozwalają na obserwację obiektów zza przeszkód terenowych i zwykle charakteryzują się dużym powiększeniem.

Pryzmat Porro czy dachowy?

Przytłaczająca większość lornetek dostępnych na rynku to modele pryzmatyczne. W zależności od zastosowanego rozwiązania można podzielić je na dwie grupy.

Lornetki z pryzmatem Porro

Ta konstrukcja została wynaleziona przez włoskiego oficera artylerii Ignatio Porro około 1850 roku. Zastosował on dwa ostrosłupowe pryzmaty, które odpowiadały obrót obrazu w dwóch płaszczyznach. Układ optyczny powstał z wykorzystaniem zjawiska całkowicie wewnętrznego odbicia. Co ważne budowa pryzmatów Porro upraszcza konstrukcję lornetki i ułatwia kolimację (justowanie) lornetki – czyli ustawienie osi optycznych idealnie równolegle. Kształt tego rozwiązania powoduje charakterystyczne rozsunięcie na boki obiektywów. Wprawdzie przez to lornetki są nieco większe, jednak takie rozwiązanie poprawia widzenie stereoskopowe.

Lornetki z pryzmatem dachowym

Pryzmaty dachowe są bardziej skomplikowane od wynalazku Ignatio Porro. Kształtem przypominają pochyły dach budynku, stąd ich nazwa. Są to układy o kształcie, który powoduje aż siedmiokrotne załamanie promienia światła. Taka konstrukcja wymaga bardzo precyzyjnej obróbki i zastosowania bardzo dobrych powłok aby osiągnąć wysokie parametry obrazu. Niestety często przekłada się to na wysoką cenę. Co otrzymujemy w zamian? Lornetkę o obiektywach i okularach ustawionych wzdłuż wspólnych osi optycznych. Dzięki temu tak skonstruowane modele są mniejsze i poręczniejsze od wykorzystujących pryzmaty Porro. Jednak często mniejszy gabaryt nie oznacza niższej masy. Bardziej skomplikowana optyka waży więcej.

Parametry lornetki. Co jest najważniejsze?

Podczas wyboru lornetki warto zwrócić na dwa najważniejsze parametry podawane przez producentów. To powiększenie obrazu i średnica obiektywu. Pierwszy z nich oznacza jak bardzo lornetka przybliży obserwowany obiekt. Zwykle będzie to powiększenie w zakresie od czterech do dziesięciu razy. Tego typu lornetki dobrze sprawdzą się podczas wędrówek i do obserwowania przyrody. Zapewnią na tyle szerokie pole obserwacji, aby łatwo odnaleźć cel, równocześnie pozwalając oglądać detale. Na początek dobrym wyborem będą modele zapewniające przybliżenie sześć do ośmiu razy. Nieco rzadziej spotykane są modele o powiększeniu dwunasto- lub szesnastokrotnym. Będą one dobre do podziwiania nocnego nieba lub bardziej oddalonych obiektów.

Drugim, kluczowym, parametrem jest średnica obiektywu. W codziennej eksploatacji najlepiej sprawdzą się uniwersalne modele o obiektywach mających średnice 30 do 50 mm. Takie soczewki zapewnią jasny, kontrastowy obraz nawet w trudnych warunkach. Bardziej kompaktowe konstrukcje (o obiektywach o średnicy 20 mm) wymagają wysokiej jakości układów optycznych i powłok, aby obraz nie był ciemny i rozmazany. To niestety zwykle przekłada się na wyższą cenę. Natomiast wiele profesjonalnych lornetek nocnych lub morskich będzie miał obiektywy o średnicy 50 do nawet 70 mm.

Jaką lornetkę kupić?

Odpowiadając na pytanie czy lepiej wybrać lornetkę o dziesięciokrotnym powiększeniu i obiektywach o średnicy 42 mm (10x42), czy też model przybliżający dwudziestokrotnie i mający obiektywy o średnich 50 mm (20x50), trzeba określić, do czego lornetka będzie używana. Duże powiększenie i statyw pozwoli nam na precyzyjną ale stacjonarną obserwację. Podczas podziwiania architektury lub obserwacji ptaków dobrze sprawdzą się lornetki 8x32 lub 10x42. Oglądając ze statywu odległe szczyty górskie, możemy śmiało sięgnąć po model o parametrach 20x50.

Prócz samych parametrów warto zwrócić uwagę na jakość zastosowanych soczewek pryzmatów i powłok. Dobrze wykonane elementy optyczne są niezbędne do uzyskania ostrego i nasyconego barwami obrazu. Często lepiej wykonana lornetka o mniejszym powiększeniu pozwoli dostrzec znacznie więcej niż modele o teoretycznie imponującej specyfikacji.

Sprawdź lornetki w naszej ofercie

---

Lornetki w pigułce

Określ do czego będziesz wykorzystywać lornetkę, czy podczas pieszych wędrówek czy stacjonarnie.

Jakość zastosowanej optyki jest ważniejsza niż pozornie lepsze parametry zapisane w specyfikacji.

Wybierz lornetkę o konstrukcji, która Ci najbardziej odpowiada.

---

---

---