Jak stworzyć własną strzelnicę? Broń palna i wiatrówki

Niejeden amator strzelectwa cierpi z powodu trudnej dostępności strzelnicy w swojej okolicy. Ewentualnie pobliskie dostępne opcje są niewystarczające do jego wymagań. To tyczy się również posiadaczy wiatrówek, szczególnie jeśli sąsiedzi nie są przychylni latającemu w pobliżu śrutowi. Najlepszym rozwiązaniem jest stworzenie swojego zakątka do strzelania. Wbrew pozorom nie jest to trudne, nie musi również być kosztowne. W tym poradniku przedstawiamy wymagania i przydatne triki dotyczące stworzenia własnej strzelnicy.

Budowa strzelnicy w świetle prawa

Aby strzelnica mogła legalnie funkcjonować w Polsce, musi spełniać wymogi określone w Rozdziale 4 Ustawy o broni i amunicji z dnia 21 maja 1999 r. Brzmi groźnie, ale rzut oka na odpowiedni rozdział ustawy uspokaja skołatane nerwy — to niecała strona tekstu z bardzo szerokimi marginesami, zawierająca zaledwie pięć artykułów, z czego jeden to wyłączenia, a drugi informuje, że strzelać można tylko na strzelnicy. Wprawdzie jest tu kilka odwołań do kolejnych rozporządzeń, ale zebraliśmy wszystko w jednym miejscu i przetłumaczyliśmy z języka urzędowego na ludzki.

Lokalizacja

Strzelnica, na której wykorzystywana będzie broń palna, nie może znajdować się w parkach na rodowych i rezerwatach. W przypadku obiektów na wolnym powietrzu (czyli nie ulokowanych w budynku) ograniczeniem jest wysokość nad poziom wód gruntowych (minimum 1 metr) oraz przeznaczenie terenu pod:

• zabudowę mieszkaniową,
• szpitale, domy pomocy społecznej,
• budynki, w których wiele godzin spędzają dzieci i młodzież
• cele uzdrowiskowe oraz rekreacyjno-wypoczynkowe

Dalej ustawa nakazuje zapewnienie ochrony środowiska przed hałasem zgodnie z przyjętymi normami. Tyle, że normy te ustalone są jedynie dla wymienionych powyżej terenów, co oznacza, iż zapis ten odnosi się przede wszystkim do strzelnic znajdujących się w budynkach. Ponadto normy odnoszą się do długotrwałego hałasu, a w przypadku strzelnicy mamy do czynienia z emisjami punktowymi. Ale nawet takie pojedyncze „puknięcia” mogą powodować zejścia lawin, dlatego na strzelnicę wybieramy miejsca położone z dala od stref często objętych zagrożeniem lawinowym.

Należy przy tym wspomnieć, że bezpośrednio sąsiedztwo miejsc zamieszkania z automatu będzie źródłem problemów — także (a może szczególnie) urojonych, jeśli strzelnicę wykonamy z głową i poszanowaniem bezpieczeństwa otoczenia. Stąd też najlepiej wybierać miejsca odosobnione. Wprawdzie nie ma obowiązku ogrodzenia terenu strzelnicy płotem, jednak dobrym pomysłem jest oznaczenie granic w sposób niezostawiający złudzeń co do charakteru obiektu.

Wytyczne budowlano-konstrukcyjne

Konstrukcja strzelnicy powinna uniemożliwiać wydostanie się poza jej teren pocisków wystrzelonych w sposób zgodny z regulaminem, czyli do przygotowanego celu. Wiadomo, że strzelanie w powietrze naruszyłoby ten zapis, dlatego regulamin strzelnicy powinien zakazywać takiego działania.

W praktyce należy usypać wały (co wymaga pozwolenia budowlanego) lub szukać miejsc, gdzie ukształtowanie terenu będzie pełniło ich funkcję (np. kopalnie, kamieniołomy, wąwozy). Optymalny kierunek osi strzeleckiej to północ, aby unikać oślepiania użytkowników przez słońce. Ponadto dobrym pomysłem jest las za kulochwytem — na wszelki wypadek. Kolejny krok to nawiązanie kontaktu z właścicielem terenu i wzięcie go w dzierżawę lub zakup. Strzelnica urządzona „na dziko” nie zostanie zalegalizowana.

Warto także zadbać o elementy zatrzymujące pociski niecelne lub wystrzelone przypadkowo, czyli choćby zadaszenia nad stanowiskami strzeleckimi. Przepisy nie określają minimalnej wysokości takich zabezpieczeń, toteż w tym przypadku należy zdać się na zdrowy rozsądek (nie mylić z chłopskim rozumem).

Reszta to już inwencja własna: budynki do treningu w pomieszczeniach, kulochwyty, opony, przechwytywacze, przeszkody, osłony itd. W przypadku budynków „stałych” niezbędne są odpowiednie dla takich obiektów pozwolenia, co wiąże się z szeregiem formalności, dlatego najlepiej tego unikać i zamiast tego postawić barak lub blaszak. Wyjątkiem jest oczywiście sytuacja, w której na terenie strzelnicy ma znajdować się magazyn broni — tu przepisy są bardzo restrykcyjne, pisaliśmy o tym w ramach poradnika o przechowywaniu broni.

Niezbędne czynności wynikające z użytkowania strzelnicy

Z wymogów formalnych należy jeszcze wspomnieć o kwestii odpadów i sprzątania. Niezbędne jest wyznaczenie i wyposażenie miejsc do gromadzenia odpadów zgodnie z obowiązującymi przepisami (odpowiednia segregacja, brak przecieków do gruntu, itd.).

Ponadto obowiązkowe jest okresowe czyszczenie ziemi z wystrzelonych pocisków — musi zostać usunięte minimum 80% ołowiu. Interwał czasowy zależy od głębokości zwierciadła wód gruntowych: <2 m = 3 lata, 2-3 m = 5 lat, >3 m = 7 lat. Należy także dbać o neutralny odczyn gleby w miejscu upadku pocisków (6,5-8,5 pH).

Nie wolno zapomnieć o punkcie sanitarnym, choć jego wyposażenie nie jest konkretnie określone ponad minimum, np. z samochodu. Warto zadbać o tzw. stazę, czyli opaskę uciskową. Dobrym pomysłem jest także uczestnictwo w szkoleniu pierwszej pomocy obejmującym postępowanie z ofiarami postrzelenia.

Regulamin strzelnicy

Regulamin strzelnicy powinien być zgodny ze wzorcem załączonym do rozporządzenia MSWiA w sprawie wzorcowego regulaminu strzelnic z dnia 15 marca 2000 r. Zawiera on trzy rozdziały, można także dodać kolejny, z własnymi zasadami — jak choćby umożliwienie samodzielnego strzelania jedynie osobom posiadającym pozwolenie na broń lub korzystającym z przyrządów niewymagających pozwolenia.

Tak przygotowany regulamin należy załączyć do wniosku o jego akceptację przez wójta/burmistrza/prezydenta miasta. Wraz z nim warto dostarczyć potwierdzenie uprawnień do dysponowania terenem oraz potwierdzenie uiszczenia opłaty skarbowej (około 10 PLN). Po około 30 dniach regulamin powinien zostać zatwierdzony, co jest równoznaczne dopuszczeniu strzelnicy do użytku.

Inne dokumenty

Zanim wydamy pieniądze na badania głębokości wód gruntowych warto rozeznać się, czy w danej lokalizacji już takowych badań nie przeprowadzano. Wtedy można za niewielką zwykle opłatą uzyskać odpis. Jeśli nie — należy zapłacić stosownej dla danej miejscowości instytucji za ich wykonanie. Najlepiej wstrzymać się z tym do momentu akceptacji regulaminu w urzędzie.

Z innych wymaganych dokumentów i tablic niezbędnych na terenie strzelnicy, trzeba wymienić informację o możliwości i sposobie połączenia się z najbliższym punktem pomocy medycznej, wykaz sygnałów alarmowych oraz plan strzelnicy z wyszczególnieniem stanowisk strzeleckich, punktu sanitarnego, dróg ewakuacji oraz lokalizacji telefonu/radiostacji. Potrzebny jest także rejestr odwiedzających strzelnicę, można go zorganizować w zwykłym zeszycie.

Pogrom mitów, czyli kolega kolegi opowiadał...

Istnieje szansa, że traficie na nadgorliwego lub niekompetentnego urzędnika, który zacznie wymagać tony dokumentów lub powoływać się na przepisy organizowania strzelnic garnizonowych. Jest to najzwyczajniej w świecie bezprawie, o czym warto takiego pracownika administracyjnego poinformować. Zakładacie strzelnicę amatorską, dlatego minimum przedłożonych dokumentów działa na Waszą korzyść i nie pobudza apetytu na kolejne.

We wniosku należy konkretnie wskazać, że prosimy o zatwierdzenie regulaminu — nic więcej. W razie odmowy należy odwołać się do Samorządowego kolegium odwoławczego (chyba, że w uzasadnieniu znajdzie się informacja o niezgodności z wzorcowym regulaminem, wtedy należy dokonać poprawek).

Strzelnica nie wymaga żadnych atestów, kontroli itp. Wprawdzie nie jest to wymóg, ale w dobrym tonie jest poinformowanie pobliskiej Komendy Policji o rozpoczęciu działalności, aby nie powodować zbędnych alarmów i nieprzyjemności. Jeśli na strzelnicy prowadzone są prace budowlane, muszą one zostać zakończone przed oddaniem obiektu do użytku.

Ile to kosztuje?

Warto poruszyć jeszcze kwestię kosztów. Poza ewentualnym kosztem terenu trzeba mieć na uwadze temat podatków, jednak jest kilka sposobów na ich eliminację. Najlepszy to założenie stowarzyszenia (czyli potrzeba 3 osób) i ustanowienie go zarządcą strzelnicy. Ponieważ stowarzyszenia non-profit nie prowadzą działalności gospodarczej, to i nie płacą daniny. Zwolnione z opodatkowania są także młodzieżowe kluby sportowe. Koszt całej strzelnicy może zamknąć się nawet tysiącu złotych, jeśli trafimy na dobry teren niewymagający wielu adaptacji.

Polecamy także zapoznać się z informacjami dotyczącymi zakładania strzelnic opublikowanych w ramach „Projekt Arizona” Stowarzyszenia Strzeleckiego Garmin czy na blogu Mateusza Stanisza z Omnis Arma. To rzetelne i rozbudowane poradniki stworzone przez osoby doświadczone w tej materii.

Strzelnica dla wiatrówek i urządzeń pneumatycznych bez pozwolenia

Wiatrówki o mocy poniżej 17 J mogą być użytkowane praktycznie wszędzie, o ile nie stanowi to zagrożenia dla postronnych osób i mienia. Może to być ogródek, działka, polana czy las (o ile właściciel nie zgłosi sprzeciwu). Niezależnie od miejsca, w dobrym tonie jest zastosowanie jakiegoś rodzaju kulochwytu i ewentualnie maty wyłapującej śrut — ołów nie jest obojętny dla środowiska. Dlatego z listy swoich celów najlepiej wyłączyć drzewa, butelki (rozbite szkło to zawsze kiepski pomysł), ściany cudzych budynków oraz zwierzęta (kłusownictwo czy znęcanie się to poważne zarzuty).

Poza profesjonalnymi kulochwytami i celami reaktywnymi, można zastosować płytę OSB z przyklejonym styropianem (najlepiej otoczonym materiałem). Sprawdzi się także luźno wiszący koc osłonięty jeszcze jedną, lżejszą tkaniną. W tym przypadku warto wykorzystać kilka warstw, aby zmniejszyć szansę przestrzelenia się na wylot. Inna opcja to wykorzystanie ukształtowania terenu, np. skarp, nasypów kolejowych itp. Jeśli wystrzelony śrut nie poleci tam, gdzie nie powinien — wszystko powinno być w porządku. Zebrane śruciny można przekazać znajomemu wędkarzowi na ciężarki.

Chyba udało się rozwiać sporo wątpliwości nagromadzonych wokół tematu organizowania strzelnic. Jak widać nie jest to przesadnie trudne, można także obejść się bez znaczących kosztów. Czyli co? Pora szukać odpowiedniej miejscówki. Liczymy na zaproszenie 😉

Tadeusz Jakliński

Niestrudzony poszukiwacz przedstawicieli gatunku "Dobre i tanie". Entuzjasta praktycznych gadżetów, knifemakingu, turystyki samochodowej, rockowego darcia paszczy i poznawania interesujących ludzi. Bezczelny, bezkompromisowy, bezpardonowy, bez względu na okoliczności. Ot, Tadzio.